Percorso : HOME > Monachesimo agostiniano > Storia dell'ordine > Storiografi OSA > Crusenio > Monasticon

Nicola Crusenio: Monasticon

Il beato Clemente da Osimo, terzo priore Generale dell'Ordine agostiniano

Il beato Clemente da Osimo

 

 

CAPUT. VI

De P. Clemente iterum Generali

 

 

 

 

Turbatis aliquantulum rebus Ordinis, tum ob comitia saepius dilata, tum ob iniqua tempora, quaeritur serius vir pro Generalatu: et communi omnium suffragio nullus aptior judicatur Clemente Auximano, quippe qui ejusdem muneris jam semel onus portasset, quique sanctitatis nomine apud omnes pollebat; unde iterum Clemens Generalis renunciatur, cogiturque parere quamvis invitus. Florebat hac aetate Parisiis B. Aegidius Romanus illustris familiae Columnensium, cujus industriae ac ingenio Scholastica Theologia debet opera D. Thomae: nam eadem a Guillelmi Lamarensis Minoritae calumniis, ac fictis ratiunculis ita defendit, ut cum illa multorum Theologorum judicio (quamvis satis infirmo) rejecta fuissent, ut Scholis indigna et auditorum mentibus periculosa, eadem Aegidii rationibus et explicationibus apud plurimos locum invenerint, magnoque in honore habita: in quem finem tunc Defensorium D. Thomae publicavit, aliaque de quibus postea, thesaurum tam insignem Ecclesiae conservando.

Florebat etiam hac tempestate P. Gualterus Eremita Augustinianus Reclusus, a solitudine, cui is addictissimus, ita appellatus: hic Theologiam moralem praecipue contemplativam plurimos docuit, ita ut sub ipsius ferula non adeo docti, quam probi plures evaserint; praescripsit enim suis assidue lectiones de contemptu mundi, de vita solitaria, profundissimasque meditationes, quae in hodiernum diem plerisque in locis asservantur, ad mentium excitationem efficacissimas. Romae etiam cum jam ab aliquot saeculis Eremitae Augustiniani ad portam Flaminiam habuissent locum S. Mariae de Populo nuncupatum, isque esset incommodus negotia Ordinis peragentibus, minusque saluti proximorum conveniens ob longam distantiam a Curia, et communi hominum habitatione, Honorius IV Ordini S. Augustini donat parochialem Ecclesiam S. Tryphonis in urbis meditullio sitam, ubi mox eisdem Fratribus Monasterium erigitur augustum in angusto loco. Idem Honorius IV confirmat donationem Monasterii Parisiensis Ordini S. Augustini hoc anno factam a Philippo Pulchro in gratiam Aegidii Romani, et Gualteri prefati; quibus concessus fuit locus Fratrum Saccitarum de Poenitentia, quos S. Ludovicus Rex alias ibidem in locum Templariorum suffecerat. Ante hanc residentiam habuerant Patres S. Augustini multis saeculis locum Parisiis, ex quo etiam Doctores ac Professores Scholas Parisiensium non parum ornaverant: at haec commutatio Ordini fuit commoda et honorifica; quae omnia colliguntur ex assensu Simonis Episcopi. In Belgio tunc fundata fuere Monasteria Angiense ac Betburgense, hoc a Nobili Domino Joanne a Riverscheidt in honorem SS. Trinitatis ac gloriosissimae Mariae Virginis, illud a Domicellis de Enghien Comitibus Arenbergicis, utrumque parva adjunta dote, pro qua quotidianae eleemosynae, quae tunc saecularibus erant familiariores, supplebant.

Anno MCCLXXXVI Caesaragustae cum ad sedem Apostolicam devolutus fuisset conventus Fratrum de Poenitentia Saccitarum, et per Nicolaum IV eorumdem Fratrum locus cessisset Fratribus Sancti Francisci, iisdem succedunt Eremitae Augustiniani. Locus vero Augustinianorum devenit ad sanctimoniales S. Dominici. Rursus, cum hoc anno Augustiniani Brugenses a Collegiata Ecclesia B. Mariae, ob denegatam transactionis confirmationem inquietarentur, Provincialis Franciae, cui adhuc suberant illae partes, eidem transactioni alias factae subscribit 4 Septembris, illiusque confirmationem impetrat omnium voto. Sequenti anno Comitiis celebratis Florentiae, examinantur et publicantur Ordinis nostri primae constitutiones, ibidemque ob vitae integritatem tertio in officio continuatur Clemens Auximanus, quamvis importune libertatem urgeret. Varia etiam tunc Ordini accessere Privilegia beneficio Nicolai IV, variae indulgentiae, ac honesta Curiae Apostolicae officia. Decreverat enim hic Pontifex in Ecclesia S. Petri selectos aliquot ex clero instituere Poenitentiarios, qui in foro Poli gravissimis criminibus obnoxios solverent, et aliquot Ordinis S. Augustini ad id muneris assumpsit. Virum imprimis illum celebrem B. Augustinum Novellum, qui huic muneri annis duodecim ita praefuit, ut integram Poenitentiariam direxerit. Idem Pontifex in recuperatione Terrae Sanctae potitus victoria adversus Sarracenos, cum Christianam Religionem statuisset introducendam, vivificumque crucis mysterium depraedicandum, illam provinciam praecipue Augustinianis Eremitis commisit, imperavitque Generali, ut viginti concionatores disertos ae eruditos in hoc opus ministerii delegaret; prout factum fuit maximo cum fructu, et multorum millium conversione.

Aedificatum fuit anno MCCLXXXVIII Monasterium Virginum S. Crucis in oppido Montis-Falco a Domina Johanna de Damiano, suae soror major natu fuit B. Clarae; quo etiam tempore soror Johanna ab Episcopo Spoletano Gerardo impetrat facultatem aperiendi Oratorium, pulsandi campanam, et Regulam S. P. Augustini, cum antea nullam habuisset, pauloque post recipitur ad Ordinem B. Clara, virgo tenellula, committiturque Monasterium curae ac regimini Generalis Ordinis S. Augustini. Johanna vero decennio post ex hac vita discedit non sine magnis sanctitatis indiciis. Hoc etiam anno Sanctimonialium Monasterium Viepacense in Bavaria a Comitibus de Leonsperg absolvitur, impetraturque a PP. Augustinianis hujus Monasterii regimini deputatis, tam a Reverendissimo Ratisponensi, quam a Sede Apostolica, Parochia de Kirchdorff, cum plenario jure exemptionis, decimis aliisque annexis pro ulteriore Virginum alendarum subsidio. Indicebantur etiam tunc Generalia Comitia Ordinis Ratisponam, in quibus XII Kal. Jul. MCCXC comparuere cum Generali B. Augustinus de Thermis, Aegidius Romanus, aliique non minoris qualitatis frequentes viri, per quos rursus Ordinis constitutiones ponderantur et secundo comprobantur. Tantorum Patrum sanctitate ac doctrina commotus Rudolphus Dux Bavariae, eosdem Patres Augustinianos Ratispona Monachium in Urbem suam Principem statuit evocandos, eisque locum ad ipsa Urbis moenia mox amplianda concedit; ubi postmodum ipsius Rudolphi ac Ludovici Fratris Imperium tum habentis sumptibus, Ecclesia ac Monasterium erigitur, inter Germaniae Monasteria non infimum. Venerabilis P. Generalis Clemens in Italiam abiens hyemis ergo, ad Urbem Urbevetanam, ubi tunc curiam informabat de Germanico progressu, vix appulerat, quin prolixi itineris molestiis exhaustus, jam extremum agens senium, animam Deo reddiderit. Ad hujus autem Reverendi Patris corporis contactum plurimi infirmi, caeci, claudi, variisque tormentis oppressi pristinae incolumitati restituti fuere.

Quo audito Nicolaus IV Pontifex ibidem praesens personaliter comparens, mandavit, ut per plures septimanas Venerabilis viri corpus publice exponeretur; accurrentibus autem catervatim hominibus ex vicinis civitatibus, vicis, et locis, tantus ibidem fuit confluxus, ut et Ecclesia, et vicinae plateae, dejectis etiam pluribus aedibus ampliari debuerint, corpore interim manente integro, et spirante in hodiernum usque diem odorem suavissimum.

B. Clemente defuncto, in Ordinis curam usque ad novam electionem succedit P. Paulus Perusinus Umber die 8 aprilis, qui cum Ordinem, Vicarii titulo gubernaret, et jam capitulum indixisset Romae congregandum, nono mense suae administrationis, animam egit non sine luctu superstitum.